Badanie OB – czy jest skuteczne? Jaka cena?

Badania 20 lipca, 2023

Badanie OB, znane również jako odczyn Biernackiego, jest jednym z najczęściej wykonywanych badań laboratoryjnych krwi. Służy jako wskaźnik procesów zapalnych zachodzących w organizmie, umożliwiając identyfikację i monitorowanie wielu chorób.

Zrozumienie, co oznaczają wyniki OB, jest kluczowe dla prawidłowej interpretacji i potencjalnej diagnozy. Co to jest badanie OB i jaka jest jego cena? Dowiesz się tego z dzisiejszego artykułu.

Na skróty:

Czym jest badanie OB?

Odczyn Biernackiego (OB) to badanie laboratoryjne, które mierzy tempo opadania czerwonych krwinek, zwanych erytrocytami, w niekrzepnącej krwi w ciągu jednej godziny. Wynik OB jest wyrażany w milimetrach na godzinę (mm/h), a jego interpretacja zależy od wieku, płci i stanu zdrowia pacjenta.

Badanie OB jest markerem stanu zapalnego w organizmie. Tempo opadania erytrocytów jest ściśle powiązane z występowaniem stanu zapalnego – im szybciej erytrocyty opadają, tym większe prawdopodobieństwo obecności procesu zapalnego. Metoda ta została opracowana przez polskiego patologa Edmunda Biernackiego w 1897 roku i od tamtego czasu pozostaje ważnym narzędziem diagnostycznym.

Cena tego badania nie jest wysoka i, pomimo że jest ono mało specyficzne, ciągle ma swoje zastosowanie podczas diagnozowania stanów zapalnych.

Przy jakich dolegliwościach warto wykonać badanie OB

Badanie OB jest często wykonywane jako część rutynowej kontroli zdrowia, szczególnie jeśli pacjent zgłasza niespecyficzne objawy, takie jak gorączka, zmęczenie, utrata masy ciała lub ból stawów. Może być również używane do monitorowania stanu pacjenta w czasie leczenia chorób zapalnych lub infekcyjnych.

Warto przeprowadzić badanie OB w przypadku podejrzenia:

Chorób reumatycznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.
Schorzeń wątroby o charakterze zapalnym, na przykład marskości wątroby.
Nadczynności i niedoczynności tarczycy.
Chorób nowotworowych, takich jak białaczka.
Chorób zakaźnych, na przykład kiły.

O jakich stanach chorobowych może świadczyć nieprawidłowy wynik badania OB?

Podwyższony wynik OB może świadczyć o stanie zapalnym, infekcji, chorobach autoimmunologicznych, nowotworach i niektórych schorzeniach nerek.

Wynik OB może być również podwyższony w przypadku niektórych chorób krwi, takich jak anemia sierpowata, choroby układu immunologicznego, czy choroby zakaźne.

Najczęstsze choroby związane z podwyższonym OB to:

Choroby reumatyczne
Nadczynność i niedoczynność tarczycy
Choroby nowotworowe
Schorzenia wątroby o charakterze zapalnym
Zawał serca

Co oznacza obniżone, a co podwyższone OB?

Podwyższone OB może świadczyć o toczącym się stanie zapalnym lub infekcji. Może być również wynikiem stanów fizjologicznych, takich jak ciąża, menstruacja, czy stres.

Obniżone OB może wynikać z chorób alergicznych, pewnych typów anemii, nadkrwistości, czy niewydolności krążenia. Niektóre leki przeciwzapalne, takie jak aspiryna czy kortyzon, mogą również wpływać na obniżenie poziomu OB.

Nieprawidłowe wyniki w badaniu OB powinny skłonić do poszerzenia diagnostyki.

W jaki sposób wygląda badanie OB i czy jest niebezpieczne?

Badanie OB jest proste i zazwyczaj bezbolesne. Wykonuje się je poprzez pobranie próbki krwi, najczęściej z żyły łokciowej. Próbka jest następnie umieszczana w cienkiej, pionowej rurce i obserwuje się, jak szybko czerwone krwinki opadają.

Badanie jest bezpieczne i wiąże się z minimalnym ryzykiem. Możliwe są drobne powikłania, takie jak siniaki w miejscu pobrania krwi, ale są one rzadkie.

Jak interpretować wyniki badania OB?

Wyniki badania OB są zazwyczaj gotowe w ciągu kilku godzin do jednego dnia. Normalne wartości OB mogą się różnić w zależności od laboratorium, jednak ogólnie przyjmuje się, że dla mężczyzn wynik poniżej 15 mm/h i dla kobiet poniżej 20 mm/h uznawane są za normalne.

Lekarz będzie interpretować wynik OB w kontekście innych testów, objawów i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. W niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie dodatkowych badań, takich jak morfologia krwi, CRP (białko C-reaktywne), czy testy na obecność konkretnych chorób.

Ile kosztuje badanie OB. Jaka jest jego cena?

Koszt badania OB może różnić się w zależności od laboratorium. Poniżej znajduje się przykładowa tabelka z cenami badania OB w największych laboratoriach.