Badanie prolaktyny – jaka cena, dlaczego warto kontrolować?

Badania 19 lipca, 2023

Prolaktyna jest hormonem produkowanym przez przysadkę mózgową, który odgrywa kluczową rolę w procesach biologicznych takich jak reprodukcja, laktacja i regulacja układu odpornościowego.

Przyjrzyjmy się bliżej, czym jest badanie prolaktyny, jaka jest jego cena, kiedy jest zalecane i jak interpretować jego wyniki.

Na skróty:

Czym jest Prolaktyna?

Prolaktyna to hormon, który jest wydzielany głównie przez przysadkę mózgową, choć jego produkcję mogą również prowadzić inne narządy, takie jak jajniki, macica, gruczoły sutkowe, skóra, a także system odpornościowy.

U kobiet: Prolaktyna odgrywa kluczową rolę w procesach związanych z reprodukcją i laktacją. Podczas ciąży i po porodzie stymuluje wzrost gruczołów piersiowych i produkcję mleka. W tym kontekście, prolaktyna jest jednym z hormonów, które wpływają na regulację cyklu miesiączkowego. Może hamować uwalnianie hormonów gonadotropowych, co prowadzi do zmniejszenia poziomów estrogenów i progesteronu. W rezultacie, prolaktyna może wpływać na owulację i płodność. Również, u kobiet karmiących piersią, wysoki poziom prolaktyny działa jako naturalny środek antykoncepcyjny, hamując owulację.
U mężczyzn: Chociaż prolaktyna jest zazwyczaj kojarzona głównie z kobietami, u mężczyzn również pełni ważne funkcje. Jest odpowiedzialna za regulację produkcji testosteronu, a także wpływa na jakość nasienia poprzez oddziaływanie na dojrzewanie i rozwój plemników.
Układ odpornościowy: Prolaktyna jest także znana z wpływu na układ odpornościowy. Jest kluczowym czynnikiem w modulacji odpowiedzi immunologicznej, przez co wpływa na aktywność limfocytów, które są rodzajem białych krwinek odpowiedzialnych za reakcję immunologiczną organizmu na infekcje.

Pomimo tych różnorodnych funkcji, problemy z równowagą prolaktyny w organizmie mogą prowadzić do szeregów problemów zdrowotnych.

Nadmiar prolaktyny, znany jako hiperprolaktynemia, może prowadzić do niepłodności, zaburzeń miesiączkowania u kobiet, a u mężczyzn może powodować impotencję, obniżenie libido oraz problemy z jakością nasienia. Niedobór prolaktyny, choć rzadki, może wpływać na zdolność kobiety do karmienia piersią.

Przy jakich dolegliwościach warto wykonać badanie prolaktyny?

Badanie stężenia prolaktyny jest zalecane w różnych sytuacjach. Dla kobiet jest to szczególnie ważne w przypadku:

Nieprawidłowości w cyklu miesiączkowym, takich jak brak miesiączki (amenorrhea) lub nieregularne miesiączki.
Problemy z płodnością.
Nieprawidłowe wydzielanie mleka z piersi u kobiet, które nie są w ciąży ani nie karmią piersią.

U mężczyzn badanie prolaktyny może być zalecane, gdy występują:

Zaburzenia erekcji.
Spadek libido.
Niepłodność.

O jakich stanach chorobowych może świadczyć nieprawidłowe stężenie prolaktyny?

Nieprawidłowe stężenie prolaktyny w organizmie może świadczyć o różnych problemach zdrowotnych. Wysokie stężenie prolaktyny (hiperprolaktynemia) może wskazywać na:

Guz przysadki mózgowej, zwany prolaktynoma.
Hipotyreoza, czyli niedoczynność tarczycy.
Zespół policystycznych jajników u kobiet.

Zaś niskie stężenie prolaktyny jest rzadko spotykane i zazwyczaj nie stanowi powodu do niepokoju.

W jaki sposób wygląda badanie prolaktyny i jak się do niego przygotować?

Badanie prolaktyny jest badaniem krwi. Próbka krwi jest pobierana z żyły i następnie analizowana w laboratorium.

Przed badaniem zaleca się unikać intensywnego wysiłku fizycznego, stresu i jedzenia na około 2-3 godziny przed badaniem, ponieważ te czynniki mogą wpływać na stężenie prolaktyny w surowicy.

Jak interpretować wyniki badania prolaktyny? Jakie są normy?

Zakres normalnych wartości prolaktyny zależy od laboratorium, ale ogólnie przyjmuje się, że dla kobiet nieciężarnych wynosi od 2 do 29 ng/mL, a dla mężczyzn od 2 do 18 ng/mL.

Zawsze powinieneś skonsultować swoje wyniki z lekarzem, który będzie mógł dokonać prawidłowej interpretacji wyników, biorąc pod uwagę twoją historię medyczną, objawy i inne badania.