Urolog – co to za lekarz i w czym może pomóc?

Urologia jest dziedziną medycyny, której głównym obszarem zainteresowania jest budowa, funkcjonowanie oraz schorzenia i wady układu moczowo-płciowego mężczyzn i kobiet. Jest również gałęzią chirurgii, nazywaną często chirurgią układu moczowego. Urologia obejmuje szerokie spektrum działania, począwszy od diagnostyki przez leczenie, po profilaktykę i zapobieganie schorzeniom układu moczowo-płciowego.

Lekarz, który ukończył specjalizację urologiczną, nazywany jest powszechnie urologiem. Jakie schorzenia leczy lekarz urolog? Jakie objawy lub dolegliwości powinny skłonić do wizyty u tego specjalisty? Jak wygląda wizyta w gabinecie urologa i jak się do niej przygotować? Odpowiadamy na te i wiele innych pytań związanych z pracą urologa!

Słowo wstępu – Układ moczowy człowieka

Układ moczowy każdego człowieka, zbudowany jest kilku ważnych narządów tj.: nerki, drogi moczowe, pęcherz moczowy oraz cewka moczowa. Głównym zadaniem układu jest filtrowanie produktów ubocznych przemiany materii oraz ich wydalanie z organizmu z moczem. Układ moczowy u mężczyzn i kobiet powiązany jest bezpośrednio z układem płciowym, dlatego w medycynie bardzo często określa się je jedną wspólną nazwą — układ moczowo-płciowy. Wszystkie dysfunkcje w funkcjonowaniu układu moczowo-płciowego mogą wywoływać szereg nieprzyjemnych dolegliwości i prowadzić do poważnych chorób zagrażających zdrowiu, a niekiedy nawet życiu człowieka. I tu właśnie pojawia się przestrzeń dla urologa — lekarza do zadań specjalnych.

Co leczy urolog?

Urolog kojarzony jest często z lekarzem, który zajmuje się układem moczowym mężczyzn, nie jest to jednak do końca słuszne postrzeganie. Spektrum działania lekarza urologa w rzeczywistości jest bowiem bardzo szerokie, a jego pacjentami mogą być nie tylko mężczyźni, ale również kobiety i dzieci.

Specjalista urolog zajmuje się diagnostyką i leczeniem infekcji dróg moczowych, kamicy nerkowej, zapalenia pęcherza, nietrzymania moczu oraz innych zaburzeń funkcji pęcherza. Diagnozuje schorzenia układu rozrodczego u mężczyzn takie jak zapalenie gruczołu krokowego (prostaty), zaburzenia erekcji (impotencja), niepłodność męska, a także nowotwory jąder i innych struktur związanych z układem rozrodczym.

Urolodzy mogą przeprowadzać zabiegi chirurgiczne, w tym operacji kamicy nerkowej, chirurgii prostaty, operacji pęcherza moczowego, a także innych procedur mających na celu poprawę funkcji układu moczowego i układu rozrodczego.

Specjaliści w dziedzinie urologii onkologicznej są zaangażowani w diagnostykę i leczenie nowotworów zlokalizowanych w narządach układu moczowego i układu rozrodczego, takich jak rak nerki, rak pęcherza moczowego, rak prostaty, rak jądra oraz inne rzadkie nowotwory związane z tą dziedziną.

Lekarze urolodzy często pracują z pacjentami, którzy zmagają się z zaburzeniami seksualnymi, takimi jak impotencja, przedwczesny wytrysk czy zaburzenia hormonalne wpływające na funkcje seksualne.

Czym zajmuje się urolog mężczyzn?

Urolog u mężczyzn diagnozuje i leczy choroby układu moczowo-płciowego tj:

• stan zapalny dróg moczowych,
• stan zapalny narządów płciowych,
• choroby narządów płciowych,
• nietrzymanie moczu,
• stan przedrakowy,
• nowotwory łagodne i złośliwe (np. nowotwór jąder, nowotwór gruczołu krokowego, nowotwór pęcherza, nowotwór nerek),
• wady anatomiczne układu moczowego,
• zaburzenia czynności dróg moczowych,
• urazy mechaniczne układu moczowo-płciowego,
• kamica układu moczowego,
• torbiele nerek.

Powszechne choroby męskiego układu moczowo-płciowego

Do najczęstszych męskich chorób układu moczowo-płciowego należą:

• stulejka,
• załupek,
• przerost prostaty,
• wnętrostwo,
• wodniak jądra.

Czym zajmuje się urolog kobiet?

Spektrum działania w przypadku leczenia kobiet jest nieco inne niż u mężczyzn. Urolog skupia się w tym wypadku jedynie na narządach układu moczowego.

Główne dolegliwości kobiet, które leczy urolog:

• stany zapalne dróg moczowych,
• wady anatomiczne układu moczowego,
• zaburzenia czynności dróg moczowych,
• urazy mechaniczne układu moczowo-płciowego,
• nietrzymanie moczu,
• kamica nerkowa,
• torbiele nerek.

Warto zauważyć, że urolog kobiet często pracują w ścisłej współpracy z ginekologiem, aby zapewnić kompleksową opiekę pacjentce, szczególnie w przypadkach, gdy problemy dotyczą zarówno układu moczowego, jak i układu płciowego.

Czym zajmuje się urolog dzieci?

Urolog dziecięcy to lekarz, który leczy te same schorzenia co u dorosłych, z tą różnicą, że jego pacjentami są właśnie dzieci. Urolog dziecięcy zajmuje się leczeniem różnych dolegliwości i chorób, mniej lub bardziej skomplikowanych. Są to jednak zawsze przypadki, które wykraczają poza kompetencje lekarza rodzinnego.

Jakie są wskazania do wizyty u urologa?

Często ludzie bagatelizują problemy związane z układem moczowo-rozrodczym, warto jednak pamiętać, że im wcześniej zostaną zdiagnozowane, tym skuteczniejsze mogą być leczenie. Jakie objawy powinny skłonić do wizyty u urologa?

• bólu lub pieczenie podczas oddawania moczu,

• krwiomocz,

• problemy z erekcją lub inne zaburzenia seksualne,

• ból w okolicy nerek.

• nietrzymanie moczu,

• problemy z płodnością.

Jak wygląda wizyta u urologa?

Pierwsza wizyta u urologa może być stresująca, głównie dlatego, że nie wiemy, jaki będzie jej przebieg. Nierzadko towarzyszy nam również poczucie zakłopotania lub wstydu. Warto pamiętać o tym, że urolog to też człowiek, a żadne z objawów nie są mu obce, prawdopodobnie spotkał się z nimi wielokrotnie. Pamiętaj, że odkładanie wizyty mija się z celem i może skutkować pogorszenie stanu zdrowia.

Od czego zacząć?

Podobnie jak u innych lekarzy specjalistów, tak i u urologa wszystko zaczyna się od dokładnego wywiadu z pacjentem, dlatego kluczowe jest zabranie ze sobą posiadanych badań oraz dokładne opisanie dolegliwości. Dalsze czynności zależą od tego, z jakim problemem boryka się pacjent.

Pierwsza wizyta u urologa – Pokonaj wstyd!

Rozmowa o swoich dolegliwościach, zwłaszcza tych, dotykających sfery intymnej, powoduje pewne zakłopotanie. Często pacjenci w rozmowie z lekarzem, wolą przemilczeć krępujące objawy. Nieprecyzyjny opis może niestety skutkować postawieniem błędnej diagnozy, dlatego, choć to trudne warto pokonać wstyd i przygotować się do pierwszej wizyty u lekarza.

Jeśli wybierasz się do specjalisty urologa, skorzystaj z tych kilku rad:

• Nie bój się nazywać rzeczy po imieniu – opisz precyzyjnie swoje dolegliwości i niepokojące Cię objawy,
• Bądź szczery – nie warto kłamać gdy w grę wchodzi życie lub zdrowie,
• Spisz swoje pytania, obawy i wątpliwości – jeśli podczas wizyty do głosu dojdzie stres lub zdenerwowanie, będziesz mógł skorzystać ze „ściągawki”,
• Pytaj i proś o wyjaśnienie – nie ma nic gorszego niż niepewność, więc jeśli coś jest dla Ciebie niezrozumiałe, poproś lekarza o wyjaśnienie, na pewno nie odmówi.

Jakie badania wykonuje urolog?

Jednym z kluczowych zadań urologa jest przeprowadzanie badań diagnostycznych mających na celu dokładną ocenę stanu zdrowia układu moczowo-płciowego pacjenta. Badanie urologiczne to podstawowe narzędzie, pozwalające na ocenę stanu narządów moczowych oraz wykrycie ewentualnych patologii. Pierwszym i najważniejszym etapem w diagnostyce jest wywiad środowiskowy i rozmowa z pacjentem. W przypadkach, gdy konieczna jest bardziej zaawansowana ocena funkcji układu moczowego, lekarz urolog może wykonać bardziej zaawansowane badania tj.:

• badanie urodynamiczne, które pozwala na dokładną analizę czynności pęcherza i cewki moczowej,
• badanie ultrasonograficzne (USG), bezinwazyjna metoda pozwalająca na wizualizację narządów układu moczowego,
• badanie palpacyjne – badanie za pomocą dotyku, pozwala wyczuć i zlokalizować ewentualne zmiany patologiczne,
• badanie per rectum – badanie gruczołu krokowego palcem przez odbytnicę,
• oglądanie zewnętrznych narządów płciowych,
• urografia – badanie oceniające wydalania przez nerki środka kontrastowego,
• cystoskopia – badanie wziernikiem przez pęcherz moczowy.

Większość badań przeprowadzana jest w gabinecie urologicznym podczas standardowej wizyty.

Podsumowanie

Lekarz urolog to prawdziwy sojusznik w trosce o zdrowie układu moczowego i rozrodczego. Nie wahaj się umówić na konsultację, jeśli masz jakiekolwiek dolegliwości związane z tym obszarem ciała. Znalezienie odpowiedniej opieki może znacząco poprawić Twoją jakość życia i zapewnić Ci spokój.