Badanie cholesterolu – dobry i zły, jaka cena?

Badania 18 lipca, 2023

Badanie cholesterolu, często nazywane lipidogramem, to test krwi, który ocenia poziom różnych typów tłuszczów w krwi, w tym cholesterolu. Cholesterol to substancja woskowata, niezbędna do budowy komórek i hormonów.

Zbyt wysoki poziom cholesterolu we krwi może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroba wieńcowa czy udar mózgu. Jaka jest cena tego badania i kiedy go wykonać?

Na skróty:

Dlaczego warto zrobić badanie cholesterolu?

Badanie cholesterolu nie jest po prostu kwestią ciekawości, ale istotnym narzędziem, które może pomóc w zrozumieniu Twojego ogólnego stanu zdrowia i ryzyka wystąpienia pewnych chorób.

Oto kilka ważnych powodów, dla których warto przeprowadzić to badanie:

Zdrowie serca: Wysokie stężenie cholesterolu „złego” (LDL) lub niskie stężenie cholesterolu „dobrego” (HDL) może prowadzić do tworzenia się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, które mogą zablokować przepływ krwi do serca lub mózgu, prowadząc do chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar mózgu.
Ocena stylu życia: Poziom cholesterolu często odzwierciedla styl życia. Dieta bogata w tłuszcze nasycone, alkohol, palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej – wszystko to może prowadzić do podwyższonego poziomu cholesterolu. Z drugiej strony, zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna, kontrola wagi i unikanie palenia mogą pomóc obniżyć poziom cholesterolu.
Leczenie i monitorowanie: Jeśli jesteś leczony na wysoki poziom cholesterolu, regularne badanie cholesterolu jest niezbędne do monitorowania skuteczności leczenia. Może to również pomóc w dostosowaniu dawki leków lub w wprowadzeniu dodatkowych zmian w stylu życia.
Wykrywanie chorób: Podwyższony poziom cholesterolu może być również oznaką innych chorób, takich jak zaburzenia tarczycy czy cukrzyca. Dlatego badanie cholesterolu może stanowić ważną część procesu diagnostycznego w szerszym kontekście Twojego zdrowia.

Warto wykonać to badanie przynajmniej raz do roku, najlepiej przy okazji badań okresowych.

Jakie są różne rodzaje cholesterolu?

W ramach badania cholesterolu zazwyczaj ocenia się poziom czterech różnych typów lipidów we krwi:

Cholesterol całkowity: To ogólny poziom cholesterolu we krwi, obejmujący zarówno cholesterol „dobry”, jak i „zły”. Choć istotny, nie daje pełnego obrazu, ponieważ zawiera oba typy cholesterolu.
Cholesterol LDL (low-density lipoprotein): LDL, nazywany również „złym” cholesterolem, przenosi cholesterol z wątroby do komórek, gdzie może się gromadzić i tworzyć blaszki miażdżycowe. Z tego powodu, wysokie stężenia LDL są związane z większym ryzykiem chorób serca.
Cholesterol HDL (high-density lipoprotein): HDL, nazywany „dobrym” cholesterolem, pomaga usuwać nadmiar cholesterolu z komórek i z powrotem do wątroby, gdzie jest następnie usuwany z organizmu. Wysokie stężenie HDL jest zazwyczaj korzystne i może chronić przed chorobami serca.
Triglicerydy: To inny rodzaj tłuszczu (lipidu) w krwi, który może również zwiększyć ryzyko choroby serca, zwłaszcza gdy poziomy cholesterolu są już wysokie.

Warto wiedzieć, że cena podstawowego badania cholesterolu nie jest wysoka. Wzrasta jednak, gdy chcemy sprawdzić wszystkie frakcje.

Jak się przygotować do badania cholesterolu?

Badanie cholesterolu zwykle wymaga 9-12 godzin postu przed pobraniem krwi, aby uzyskać dokładne wyniki. Możesz pić wodę, ale powinieneś unikać jedzenia, picia innych płynów oraz palenia.

Niektóre leki mogą wpływać na wyniki testu cholesterolu, więc warto przedyskutować z lekarzem o możliwości ich stosowania bezpośrednio przed badaniem.

Jakie są normy poziomu cholesterolu?

Chociaż normy mogą nieznacznie różnić się w zależności od laboratorium, poniżej przedstawiam przybliżone wartości:

Cholesterol całkowity: poniżej 200 mg/dL (5,2 mmol/L) jest uważany za optymalny.
Cholesterol LDL: poniżej 100 mg/dL (2,6 mmol/L) jest uważany za optymalny.
Cholesterol HDL: powyżej 60 mg/dL (1,6 mmol/L) jest uważany za optymalny.
Triglicerydy: poniżej 150 mg/dL (1,7 mmol/L) jest uważany za optymalny.

Jeżeli wyniki odbiegają od normy, lekarz może zalecić zmiany stylu życia, takie jak dieta i ćwiczenia, a w niektórych przypadkach może przepisać leki na cholesterol.

Jaka jest cena badania cholesterolu?

Ceny badania mogą się różnić w zależności od laboratorium. Mamy nadzieję, że poniższa tabela przybliży, jak kształtują się one w największych placówkach w naszym kraju.