Witamina B12 – jak radzić sobie z jej niedoborem?
Badania pokazują, że tylko niewielka część populacji ma prawidłowe stężenie witaminy B12 we krwi. Dlaczego jest ona tak ważna dla naszego organizmu? Co zrobić, by szybko pozbyć się niedoborów i nie narażać się na skutki uboczne?
Na skróty:
Witamina B12 – jakie ma właściwości?
Witamina B12 zwana często jest związkiem, który wydaje się niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Za jej produkcje odpowiedzialne są bakterie, stąd często nazywana jest witaminą brudu.
Odpowiedni poziom witaminy B12 zapewnia prawidłową produkcję czerwonych krwinek. Witamina ta bierze udział w przemianach białkowych, tłuszczowych oraz węglowodanowych.
Warto przeczytać: Nerwica jelit czyli jak poradzić sobie z zespołem jelita drażliwego
Dzięki niej nasz układ nerwowy ma szansę działać w sposób prawidłowy. Witamina B12 ma niebagatelny wpływ na nasze zdrowie psychiczne, działa antydepresyjnie, a jej braki często prowadzą do zaburzeń psychicznych [1]Vitamin B12 Deficiency https://www.aafp.org/afp/2003/0301/p979.html.
Ma duży wpływ na układ krwionośny, dzięki niej zmniejszany zostaje poziom lipidów we krwi. Wspiera również syntezę komórek szpiku kostnego.
Ile witaminy B12 powinniśmy przyjmować?
Pomimo, że nadmiar witaminy B12 jest sprawnie wydalany z naszego organizmu z moczem, warto zapoznać się z aktualnymi normami. Zapewnią one prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Stosowanie odpowiednich ilości witaminy B12 pozwoli zminimalizować powstaniu hipowitaminozy.
Instytut Żywności i Żywienia rekomenduje przyjmowanie tej witaminy w następujących dawkach:
- dzieci (1-3 lata) – 0,9 μg/dobę,
- dzieci (4-6 lat) – 1,2 μg/dobę,
- dzieci (7-9 lat) – 1,8 μg/dobę,
- młodzież – 1,8 do 2,4 μg/dobę,
- osoby dorosłe – 2,4 μg/dobę,
- kobiety karmiące piersią – 2, 8 μg/dobę,
- kobiety w ciąży – 2,6 μg/dobę.
Jeśli uda nam się dostarczyć taką ilość witaminy B12, nie powinniśmy zmagać się ze skutkami ubocznymi, które pojawiają się w przypadku niedoborów. W przypadku stwierdzenia problemów z wchłanianiem należy zwiększyć dawki wedle wskazań lekarza.
Duże braki możemy uzupełniać suplementami diety, które dostępne są w aptekach bez recepty. W razie potrzeby lekarz może zalecić preparaty w formie zastrzyku.
Jakie objawy powoduje niedobór witaminy B12?
Hipowitaminoza to stan, w którym nasz organizm otrzymuje zbyt małą ilość tej witaminy lub cierpimy na schorzenia, które powodują upośledzenie wchłaniania składników pokarmowych.
Stan ten bardzo często dotyczy osób, które preferują dietę wegańską. Ze względu na fakt, że witamina B12 występuje wyłącznie w produktach zwierzęcych, osoby będące na takiej diecie powinny zadbać o odpowiednią suplementację B12.
Problem niestety dotyczy także osób odżywiających się w bardziej konwencjonalny sposób.
Do najpopularniejszych objawów hipowitaminozy B12 zaliczyć możemy:
- przewlekła zmęczenie,
- obniżone ciśnienie krwi,
- mrowienia i drętwienie kończyn,
- problemy z nastrojem,
- wymioty,
- biegunka,
- zawroty głowy.
Diagnostyka niedoborów witaminy B12 nie jest specjalnie skomplikowana. Badanie poziomu witaminy B12 można wykonać w każdym laboratorium. Cena takiego badania nie powinna przekroczyć 50zł.
Należy pamiętać, że przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej(IPP) oraz niektóre choroby układu pokarmowego mogą wpływać na powstawanie niedoborów tej witaminy.
Nadmiar witaminy B12 – czy jest się czego bać?
Nadmiar wit B12 stwierdzamy jest bardzo rzadko. Przedawkowanie tej witaminy wraz z pożywieniem jest mało prawdopodobny.
Zbyt duża ilość B12 przyjmowana w suplementach diety może prowadzić do reakcji alergicznych, dzieje się tak jednak niezwykle rzadko, ponieważ jej nadmiar wydalany jest wraz z moczem.
Do patologicznych sytuacji dochodzić może jednak w przypadku niewydolności nerek.
Mimo wszystko wydaje się, że również i w tym przypadku należy zachować zdrowy rozsądek. Pamiętajmy, by przyjmując suplementy witaminowe zachować umiar. Hiperwitaminoza w przypadku innych witamin może bowiem powodować niebezpieczne skutki uboczne.
Naturalne źródła witaminy B12 – co jeść, by uniknąć niedoborów?
Odpowiednia dieta ma duży wpływ na poziom witaminy B12 w naszym organizmie. Największy problem z odpowiednim stężeniem witaminy B12 w surowicy mogą mieć wegetarianie [2]Chabasińska Małgorzata, Przysławski Juliusz, Lisowska Aleksandra, Schlegel-Zawadzka Małgorzata – Typ i czas stosowania diety wegetariańskiej a surowicze stężenie witaminy B12 i weganie.
Bogatym źródłem B12 jest mięso. Na szczególną uwagę zasługuje wołowina i wieprzowina. Mięso drobiowe zwiera stosunkowo niewielką ilość wit B12.
Warto przeczytać: Stres a zdrowie, jak radzić sobie ze stresem?
Dobrym źródłem tej witaminy są również jaja oraz przetwory mleczne. Spożywanie dużych ilości twarogu oraz serów żółtych ma tę zaletę, że zawierają one sporą ilość wapnia. To właśnie wapń wpływa na poprawę wchłaniania kobalaminy.
Samo mleko jest również źródłem B12, w jego składzie znajduje się jej stosunkowo niewiele. Zdecydowanie korzystniejsze okaże się spożywanie przetworów mlecznych(sery), które dostarczą nam większych ilości kobalaminy.
Kto szczególnie powinien kontrolować witaminę B12?
Niektóre grupy są szczególnie narażone na niedobory witaminy B12. Liczne choroby, niektóre leki – to wszystko ma spory wpływ na poziom kobalaminy.
Witamina B12 jest niezwykle ważna dla naszego zdrowia.
Kto narażony jest na deficyt B12?
- Osoby starsze – szacuje się, że przeszło 60% osób w wieku powyżej 60 lat ma niedobory witaminy B12,
- Wegetarianie – głównym źródłem kobalaminy jest mięso oraz produkty pochodzenia zwierzęcego, braki w diecie mogą skutkować pojawieniem się niedoborów,
- Osobami z chorobami układu pokarmowego – celiakia czy choroba Leśniowskiego-Crohna bardzo często utrudniają wchłanianie witaminy B12,
- Pacjenci leczeni z powodu chorób żołądka – szczególnie, gdy do leczenia wykorzystywane są leki z grupy IPP, które upośledzają wchłanianie witamin.
Problemy zdrowotne, które prowadzą do zaburzeń ze strony układu pokarmowego, nerwowego, osoby zmagające się z ciągłym zmęczeniem lub mające problem z poruszaniem. Wszyscy oni powinni okresowo sprawdzać poziom witaminy B12.
To właśnie niedobory tej witaminy mogą być przyczyną wielu opisywanych dolegliwości.
Należy pamiętać, że witamina B12 może wchodzić w interakcją z niektórymi lekami takimi jak IPP czy metformina [3]Jakub Gumprecht, Michał Długaszek, Agnieszka Niemczyk, Magdalena Pyryt, Ewa Olszańska, Monika Gubała, Kinga Tyrała, Hanna Kwiendacz, Katarzyna Nabrdalik – Czy należy obawiać się … Continue reading. Nie należy spożywać jej razem z witaminą C, która to może osłabić jej wchłanianie.
Homocysteina – czym jest i dlaczego jest tak ważna?
Homocysteina ma wpływ na rozwój miażdżycy, która jest częstą przyczyną zawałów i udarów. Jest to produkt uboczny przemiany materii. Jej wzrost obserwowany jest w sytuacji, gdy dostarczamy organizmowi sporej ilości metioniny.
Metionina obecna jest głównie w produktach mięsnych, ale może także pojawiać się u palaczy czy nałogowych zjadaczy fast foodów.
Dzięki odpowiedniej ilości witaminy B12 w organizmie, możemy znacząco zmniejszyć poziom homocysteiny i nie narażać się na poważne komplikacje.
Witamina B12 w zastrzykach – kiedy się ją podaje?
Większość problemów z niedoborami witaminowymi jesteśmy rozwiązać stosując doustne suplementy diety. Spora część z nich dostępna jest w każdej aptece bez recepty.
Czasami suplementy nie są w tanie pokryć braków. W celu szybkiego uzupełnienia skrajnych niedoborów lekarz może zalecić stosowanie zastrzyków witaminowych.
Taka sytuacja ma miejsce w przypadku bardzo mocnych braków oraz sytuacji, która uniemożliwia wchłanianie odpowiedniej dawki witaminy z przewodu pokarmowego.
Duża dawka przyjęta w zastrzyku może jednak prowadzić do komplikacji.
Częstymi skutkami ubocznymi w przypadku zastrzyków są:
- ból w miejscu wstrzyknięcia,
- wysypka,
- wzdęcia,
- świąd.
Nie da się ukryć, że każdy z nas chciałby uniknąć zastrzyków. Jeśli jednak zaleci je lekarz należy bezwzględnie podporządkować się jego opinii.
Pamiętajmy, że niektóre jednostki chorobowe wymagają dużej dawki witaminy B12 – to właśnie w takich sytuacjach lekarz zaleca uzupełnienie niedoborów zastrzykiem.
Na co zwrócić uwagę kupując tabletki z wit B12?
Zakup suplementów wydaje się prosty i szybki. Należy jednak wiedzieć, że niektóre składniki poprawiają wchłanianie witaminy B12 z przewodu pokarmowego.
Wybierając tabletki z witaminą B12 warto więc zwrócić uwagę na ich skład.
Kwas foliowy, biotyna oraz witamina B6 to składniki, które mogą znacznie poprawić przyswajalność witaminy B12. Warto zwrócić uwagę na dawkę, która zawarta jest w danym preparacie. Suplementy, które kupimy w aptece różnią się bowiem nie tylko samym składem, ale również dawką witaminy.
Cena suplementów z dużą zawartością witaminy B12 zaczyna się od około 15zł i dochodzi do 40zł.
B12 witaminą brudu? O co chodzi?!
Kobalaminą nazywana jest witaminą brudu – skąd taka nazwa? Witaminę B12 produkują bakterię. Mocno przestrzegane zasady higieny sprawiają, że coraz mniej osób zmaga się z chorobami pasożytniczymi oraz zakaźnymiu.
Nadmierna higiena sprawia niestety, że coraz częściej spotykamy się z niedoborami właśnie kobalaminy.
Przeprowadzone badanie na małpach jednoznacznie pokazuje, że pomimo tego, iż nie jedzą one mięsa, nie mają problemu z niedoborami B12. Dlaczego? Ano dlatego, że żyją w mało sterylnych warunkach. To wystarczy, by wraz z pożywieniem roślinnym dostarczać całkowicie przy okazji sporą porcję B12.
Przypisy:
↑1 | Vitamin B12 Deficiency https://www.aafp.org/afp/2003/0301/p979.html |
---|---|
↑2 | Chabasińska Małgorzata, Przysławski Juliusz, Lisowska Aleksandra, Schlegel-Zawadzka Małgorzata – Typ i czas stosowania diety wegetariańskiej a surowicze stężenie witaminy B12 |
↑3 | Jakub Gumprecht, Michał Długaszek, Agnieszka Niemczyk, Magdalena Pyryt, Ewa Olszańska, Monika Gubała, Kinga Tyrała, Hanna Kwiendacz, Katarzyna Nabrdalik – Czy należy obawiać się niedoborów witaminy B12 w trakcie leczenia metforminą? |