Endometrioza – czym jest i jak sobie z nią radzić?

Endometrioza to przewlekła choroba, która dotyczy wielu kobiet na całym świecie. Ta złożona i często niediagnozowana choroba może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia i jakości życia kobiet, dlatego tak ważne jest zrozumienie jej objawów, diagnostyki i możliwości leczenia.

Co to jest endometrioza?

Endometrioza jest stanem, w którym tkanka podobna do błony śluzowej macicy (endometrium) zaczyna rosnąć poza macicą. Może to dotyczyć różnych części ciała, w tym jajników, jajowodów, powierzchni macicy, a nawet jelit lub pęcherza.

Mimo że tkanka ta nie jest zlokalizowana tam, gdzie powinna, nadal reaguje na hormonalne zmiany cyklu miesiączkowego. To oznacza, że każdego miesiąca tkanka ta grubieje, a następnie się złuszcza i krwawi, co prowadzi do szeregów objawów, takich jak ból i nieprawidłowe krwawienie.

Endometrioza jest chorobą przewlekłą, co oznacza, że może trwać przez długi czas, często przez wiele lat. Wiele kobiet z endometriozą doświadcza chwilowej poprawy, po której następuje kolejne pogorszeni samopoczucia. To może być związane z cyklem miesiączkowym, ale nie zawsze.

Objawy endometriozy

Endometrioza jest chorobą, która może prowadzić do wielu różnych objawów. Najczęstszym objawem jest ból, który może występować podczas menstruacji, podczas stosunku seksualnego, a nawet podczas wypróżnienia lub oddawania moczu. Ból ten może charakteryzować się różnym nasileniem.

Czasami objawy bólowe mogą być na tyle silne, że utrudniają codzienne funkcjonowanie. Mogą wpływać na zdolność do pracy, nauki, a nawet na relacje interpersonalne.

Inne objawy endometriozy mogą obejmować:

• Niepłodność
• Nieprawidłowe krwawienie
• Ból w dolnej części brzucha
• Problemy z oddawaniem moczu lub stolcem
• Uczucie ciężkości w dolnej części brzucha

Warto zauważyć, że intensywność objawów nie zawsze koreluje z nasileniem choroby. Czasami kobiety z zaawansowaną endometriozą mogą nie odczuwać żadnych objawów, podczas gdy inne z łagodną formą choroby mogą odczuwać bardzo silny ból.

Niektóre kobiety z endometriozą mogą również doświadczać objawów takich jak zmęczenie, biegunka, zaparcia, ból podczas oddawania moczu lub stolca, a nawet objawy podobne  zespołu jelita drażliwego. Te objawy mogą być szczególnie nasilone podczas menstruacji.

Diagnoza endometriozy – jak ją wykryć?

Diagnoza endometriozy może być trudna, ponieważ jej objawy są często mylone z objawami innych chorób, takich jak zespół jelita drażliwego czy choroby zapalne miednicy. Najpewniejszym sposobem na zdiagnozowanie endometriozy jest laparoskopia. Jest to procedura chirurgiczna, podczas której lekarz wprowadza kamerę do jamy brzusznej przez małe nacięcie, aby zobaczyć i ocenić obecność ewentualnych ognisk endometriozy.

Inne metody diagnostyczne mogą obejmować badanie ginekologiczne, ultrasonografię, rezonans magnetyczny, a nawet testy krwi. Jednak żadne z tych badań nie jest tak dokładne jak laparoskopia. W niektórych przypadkach lekarz może zlecić kilka różnych badań, aby wykluczyć inne możliwe przyczyny objawów.

Niestety, czas od wystąpienia pierwszych objawów do postawienia diagnozy może być długi, często wynoszący kilka lat. Jest to spowodowane zarówno trudnościami diagnostycznymi, jak i niską świadomością zarówno wśród pacjentek, jak i lekarzy. Dlatego tak ważne jest, aby kobiety były świadome objawów endometriozy i szukały pomocy medycznej, jeśli je zauważą.

Jak leczyć endometriozę?

Leczenie endometriozy jest złożone i zależy od wielu czynników, takich jak wiek pacjenta, nasilenie objawów, nasilenie choroby i chęć posiadania dzieci. Istnieją różne metody leczenia, które obejmują zarówno leczenie farmakologiczne, jak i chirurgiczne.

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmakologiczne ma na celu złagodzenie objawów i zahamowanie postępu choroby. Stosuje się hormonalne preparaty antykoncepcyjne, analogi hormonu uwalniającego gonadotropiny (Gn-RH), progestageny, danazol oraz inhibitory aromatazy. Leki te mają na celu wywołanie braku miesiączki i wytworzenie stanu hipoestrogenizmu, co teoretycznie powinno zapobiegać wzrostowi endometrium i sprzyjać regresji zmian chorobowych oraz ustępowaniu dolegliwości bólowych.

Leczenie chirurgiczne

Leczenie chirurgiczne jest zazwyczaj zarezerwowane dla przypadków, gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych rezultatów lub gdy choroba jest zaawansowana. Może to obejmować laparoskopię, która jest obecnie uznawana za „złoty standard” w diagnostyce endometriozy. Celem operacji jest usunięcie jak największej ilości endometrium z miejsc, w których nie powinno ono występować, przy jednoczesnym zachowaniu jak największej ilości zdrowego tkanki.

Zapobieganie endometriozie

Nie ma pewnych sposobów na zapobieganie endometriozie, ponieważ nie jest do końca zrozumiane, co dokładnie powoduje tę chorobę.

Niektóre badania sugerują, że długotrwałe stosowanie hormonalnej antykoncepcji może zmniejszyć ryzyko endometriozy, ale potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić te wyniki.

Endometrioza a ciąża

Endometrioza może wpływać na płodność i jest jednym z głównych powodów niepłodności u kobiet. Jednak wiele kobiet z endometriozą jest w stanie zajść w ciążę naturalnie. W niektórych przypadkach może być konieczne leczenie niepłodności, takie jak stymulacja owulacji, inseminacja domaciczna lub in vitro.

Warto zauważyć, że ciąża i poród mogą prowadzić do tymczasowego ustąpienia objawów endometriozy, ale nie leczą choroby.

Podsumowanie

Endometrioza to poważna choroba, która może znacząco wpływać na jakość życia kobiet. Objawy mogą być różne i obejmują ból miednicy, bolesne miesiączki, ból podczas stosunku i problemy z płodnością.

Diagnoza może być trudna, ale istnieją różne metody leczenia, które mogą pomóc w zarządzaniu objawami i poprawie jakości życia. W przypadku kobiet pragnących dzieci, endometrioza może stanowić wyzwanie, ale wiele kobiet z endometriozą jest w stanie zajść w ciążę z odpowiednim wsparciem i leczeniem.